CO₂ opslaan, hoe werkt dat precies?

Hout slaat CO₂ op, stenen en beton niet. Daarom is het een goed idee om onze huizen met CLT-panelen te bouwen. En de bomen dan? We planten er gewoon nieuwe, meer dan we er kapten. Het klinkt heel erg simpel, maar in de kern komt het daar op neer. Omdat er – gelukkig maar – altijd mensen zijn die wat dieper in de materie willen duiken of door het leven gaan met een aangeboren scepticisme, geven we graag wat meer details en cijfers. Onze planeet is namelijk te belangrijk om de twijfelaars niet aan boord te hebben.

CO2-opslag in hout
Hout slaat CO2 op, stenen en beton niet

Wat levert het op?

Vooraleer we de wetenschap achter CO₂-opslag uitleggen, willen we eerst nog eens het immense potentieel en de impact op het klimaat benadrukken, mochten we op grote schaal voor houtbouw kiezen. Aan de universiteit van Hamburg werd berekend dat een bijkomende 10 % in het totale aantal huizen in Europa, de koolstofafgifte met 1,8 miljoen ton zou doen dalen. Dat is 2 % van de totale koolstofemissie in Europa. En we weten allemaal hoe groot de rol is van CO₂ in de opwarming van de aarde. Wereldwijd stijgt de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer jaarlijks met een slordige 3.300 miljoen ton. Je zou bijna de term ‘schuldig verzuim’ laten vallen.

Aan de universiteit van Hamburg werd berekend dat een bijkomende 10 % in het totale aantal huizen in Europa, de koolstofafgifte met 1,8 miljoen ton zou doen dalen.

Minder uitstoot, meer opslag

Maar hoe werkt dat dan? Er spelen twee mechanismen. Enerzijds zorgt de productie van klassieke bouwmaterialen, en van beton in het bijzonder, voor bijzonder veel koolstofemissies. Niet alleen de productie trouwens. Eigenlijk hebben die materialen daar tijdens hun volledige levenscyclus last van, te beginnen bij de ontginning van grondstoffen. Hout doet het op die punten veel beter. Anderzijds slaat hout CO₂ op. De bomen nemen koolstofdioxide via fotosynthese op uit de lucht, splitsen de koolstof af en fixeren ze, omdat ze die nodig hebben voor hun groei. De resterende zuurstof, ten slotte, wordt weer afgegeven. Op die manier behoren de bossen samen met de oceanen tot de belangrijke koolstofputten van de wereld, dat wil zeggen opslagplaatsen van koolstofdioxide. CLT past in dat plaatje omdat ook de producten die van hout worden gemaakt, de koolstof gedurende een heel lange tijd kunnen vasthouden. Men schat dat er in Europa ongeveer 60 miljoen ton koolstof in houtproducten zit opgeslagen.

CO₂-opslag in hout
CO₂ wordt door hout opgenomen, zuurstof afgegeven

Verantwoord hout kappen

En de bossen dan? Die varen juist wel bij het kappen, tenminste als dat op een slimme en duurzame manier gebeurt. Door oude bomen te kappen en ze te vervangen door nieuwe, vaak van andere soorten, stijgt de biodiversiteit van het bos. Bovendien nemen bomen het meeste CO2 op tijdens hun 25e en 70e levensjaar, omdat ze dan hun groeispurt doormaken. Daarna daalt de opname om uiteindelijk helemaal stil te vallen. Door de ontbinding van dode bomen gaat er zelfs weer CO2 verloren. Zo komt een niet-beheerd bos tot een natuurlijke evenwichtstoestand van 165 tC/ha. Door oude bomen te kappen en jonge te planten, kan die capaciteit worden opgeschroefd. Ook de natuur heeft dus alle belang bij een actief bosbeleid. En voor alle duidelijkheid: dat resulteert niet in minder bomen. Zweden werkt al decennialang op die manier. Sinds 1930 is de capaciteit van de bossen er bijna verdubbeld. Dat zijn cijfers die boekdelen spreken en voldoende zouden moeten zijn om zelfs de sceptici te overtuigen.

Voor meer (technische) informatie over de bouwfysische eigenschappen van CLT, download de whitepaper van Laminated Timber Solutions.

Voor meer (technische) informatie over de bouwfysische eigenschappen van CLT, download de whitepaper van Laminated Timber Solutions.