De titel mag je zowel letterlijk als figuurlijk opvatten. Letterlijk omdat CLT-panelen, en bij uitbreiding hout, van nature over goede isolerende eigenschappen beschikken en het mits wat extra isolatie perfect mogelijk is om de hoogste isolatiestandaarden te halen. Figuurlijk omdat deze bouwmethode zich uitstekend leent voor het optrekken van lage-energiewoningen, en zelfs van passiefhuizen en nulenergiewoningen. Op lange termijn kan er zo flink op energiekosten worden bespaard.
Koudebruggen versus bouwknopen
Koudebruggen worden gedefinieerd als plaatsen in de bouwschil waar het warmtetransport twee- of driedimensionaal verloopt. Vertaald naar de praktijk komt dit neer op ongeoorloofde warmteverliezen, oppervlaktecondensatie en schimmelvorming. Sinds enkele jaren is de term echter in onbruik geraakt en werd ze in de regelgeving vervangen door ‘bouwknopen’, al betekenen ze niet helemaal hetzelfde.
Een bouwknoop is namelijk een plaats in de schil waar er mogelijk extra warmteverlies kan optreden en ontstaat bij elke onderbreking of dikteverandering, of waar twee scheidingsconstructies samenkomen: de funderingsaanzet, raamaansluitingen, dakopstanden … Belangrijk is nog dat onderbrekingen in de isolatielaag die eigen zijn aan de scheidingsconstructie, niet als bouwknoop worden beschouwd. Die opsplitsing kende de oude term ‘koudebruggen’ niet.
Impact op EPB
De invoering van de nieuwe term ging gepaard met een andere manier om de warmteverliezen door transmissie te berekenen: in tegenstelling tot vroeger worden de invloeden van bouwknopen nu wél opgeteld bij de warmtedoorgangen door transmissie doorheen scheidingsconstructies. Dat heeft vooral een impact gehad op de resultaten voor de K-waarden van gebouwen, die dit keer realistischer worden ingeschat. Isoleren is daardoor nog belangrijker geworden.
Isolerende eigenschappen CLT
Door de lage warmtegeleidingscoëfficiënt van hout komen bouwknopen bij CLT minder voor dan bij traditionele bouwmethoden. De kruisgewijze opbouw in lagen en de lijm ertussen zorgen ervoor dat de warmtegeleiding van CLT-panelen zelfs nog een beetje lager is dan van gewoon hout: 0,10 W/m²K tegenover 0,13 W/m²K. Voorts resulteren de homogene lagen in een gelijkmatige temperatuur over het gehele oppervlak, wat het hygro-thermisch gedrag van de constructie ten goede komt. En ook de verwarmingsbehoefte van CLT-gebouwen is laag. De hoge dichtheid en specifieke warmtecapaciteit van CLT-panelen (1,60 kJ/kgK) in combinatie met de lage temperatuursindringing zorgen daarvoor. Conclusie? Door een beroep te doen op de isolerende eigenschappen van hout en die te koppelen aan extra isolatie – de gangbare materialen kunnen daarvoor worden gebruikt – zijn de allerhoogste isolatiestandaarden makkelijk haalbaar. De isolatie breng je trouwens aan tegen de buitenkant van de gevel, net zoals bij traditionele nieuwbouw en renovatieprojecten.
- Ontwerpscriptie: ontwerpmatig typologisch onderzoek naar “zorgkamers” in hout- en prefabconstructie (Muriel Ghys, 2013)
- BIM – Brussels Instituut voor Milieubeheer. (2011). Infofiche Bouwknopen.
