Qua architectonische vrijheid kan je met CLT heel veel kanten uit, op twee uitzonderingen na: ronde vormen hoef je niet te proberen en ook grote overspanningen liggen moeilijk. Maar wat dat laatste punt aangaat, bestaan er wel genoeg oplossingen, al is het vanuit financieel oogpunt altijd beter om bij het ontwerp te vertrekken van de eigenschappen van CLT en daarmee aan de slag te gaan, zonder de limieten op te zoeken of ze te proberen stretchen.

Overspanning van 6 m is het maximum

Zonet viel het woord ‘limiet’. In het geval van CLT is een overspanning van 6 meter het maximum, maar ideaal kan je die afstand al niet meer noemen. Voor CLT voelt een overspanning tussen 4,5 en 5 meter veel comfortabeler aan. Vertaald naar een paneel van 14 meter betekent dat dus een viertal steunpunten, ofwel drie velden. Dat heeft gewoon te maken met de intrinsieke sterkte van het materiaal. Ter vergelijking: betonwelfsels kunnen in een enkel veld misschien een afstand van 7 meter overspannen, maar veel meer ook niet. Bij houtskeletbouw zijn de maximale overspanningen zelfs kleiner.

Financiële en productionele beperkingen

Het spreekt voor zich dat de CLT-constructie de lasten van onder meer de vloer- en dakopbouw moet kunnen dragen. Hoe zwaarder die zijn, des te kleiner wordt de haalbare overspanning. Je zou kunnen opteren voor heel dikke CLT-panelen, maar die oplossing is enerzijds behoorlijk duur, en anderzijds stuiten de gelukkigen met een onbeperkt budget al snel op de productionele beperkingen van bijvoorbeeld de schaafmachine. Zodra je aan 300 mm dikte zit, zijn de mogelijkheden van deze pseudo-oplossing eigenlijk uitgeput. Er moeten dus andere pistes worden bewandeld.

Hybride constructie

Er bestaan meerdere manieren om tot grotere overspanningen te komen. In plaats van met tussenwanden zou je bijvoorbeeld met een gelamineerde of stalen ligger kunnen werken met daarover een CLT-paneel. Door de band wordt gekozen voor een gelamelleerde of stalen ligger als tussensteunpunt. Hybride oplossingen - een combinatie van hout en beton - komen (voorlopig) minder vaak voor.

Eens te meer blijkt dat het zeer belangrijk is om van bij het prille begin samen te werken met specialisten. Alleen zo kan er worden toegewerkt naar een ontwerp dat zowel bouwtechnisch als op vlak van kostenefficiënte op maat gesneden is van CLT als bouwmateriaal.